27 okt De bewezen gezondheidsvoordelen van biologisch eten
Veel mensen denken dat biologisch voedsel gezonder, lekkerder en veiliger is dan regulier voedsel. Andere mensen geloven hier niet zo in en denken dat het niet veel verschil maakt of je nu biologisch eet of niet. In dit artikel leg ik jou uit wat biologisch voedsel is en of er gezondheidsvoordelen zijn wanneer jij biologisch eet.
Wat houdt ‘biologisch’ in?
Biologisch voedsel voldoet aan de richtlijnen die gesteld worden door SKAL Biocontrole, een organisatie die zich inzet als toezichthouder voor aantoonbare betrouwbaarheid van biologische producten in Nederland. Indien een bedrijf een product als ‘biologisch’ wil verkopen, moeten zowel de producent als het product door Skal gecertificeerd zijn als biologisch en dus voldoen aan alle gestelde richtlijnen. Het bedrijf moet dit kunnen aantonen. Skal komt ieder jaar langs om dit opnieuw te controleren.
Indien een Nederlands product biologisch gecertificeerd is draagt het de code NL-BIO-01 en het Europees biologisch keurmerk.
Eisen biologisch
Bij de productie van biologisch voedsel wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met het milieu en het dierenwelzijn. Dieren in de biologische veehouderij krijgen bijvoorbeeld veel meer ruimte en komen veel meer buiten dan dieren in de gangbare veehouderij. Er wordt veel minder tot geen gebruik gemaakt bestrijdingsmiddelen (men maakt gebruik van natuurlijke gewasbescherming). Er wordt daarnaast minder tot geen gebruik gemaakt van antibiotica. Verder wordt er geen gebruik gemaakt van genetisch gemodificeerde gewassen (GMO), is het aantal dieren dat wordt gehouden in evenwicht met het grondoppervlak en wordt de mest van eigen dieren gebruikt op eigen land of op het land van andere boeren in de omgeving zodat er geen mestoverschot kan ontstaan.
Gezondheidsvoordelen van biologisch eten
Verschillende onderzoeken hebben uitgewezen dat biologische voeding rijker is aan belangrijke voedingsstoffen. Het gaat hierbij om antioxidanten, vitamine C, vitamine E, omega 3-vetzuren en mineralen.
Het is uitgewezen dat biologische voeding een rol kan spelen bij de bescherming tegen allergische klachten en het immuunsysteem ondersteund. Ook zijn er aanwijzingen dat biologisch eten zorgt voor een verhoogde vruchtbaarheid en dat het een lagere kans geeft op allergieën en eczeem bij het kind, en daarnaast zou kunnen zorgen voor een lager lichaamsgewicht en een lager risico op hart- en vaatziekten en kanker.
Aangezien de leefomstandigheden van dieren die gehouden worden volgens de biologische richtlijnen veel diervriendelijker zijn en de dieren daardoor een betere natuurlijke weerstand hebben, bevat het biologisch vlees minder ziekmakende bacteriën als salmonella. Een ander gegeven is dat uit onderzoek gebleken is dat gangbare voedingsmiddelen hogere concentraties giftige, zware metalen bevatten in vergelijking tot biologische voedingsmiddelen.
Wat zijn de gevolgen voor je lichaam wanneer je ineens volledig overschakelt op biologische voeding?
Een Zweeds gezin bestaande uit vijf gezinsleden deed een experiment (in samenwerking met het Zweeds milieuonderzoeksinstituut) waarbij de gezinsleden voor gedurende twee weken overschakelden van gangbare voeding op 100% biologische voeding. Iedere dag werd de urine onderzocht op twaalf verschillende pesticiden (bestrijdingsmiddelen). Uit het onderzoek bleek dat door de overgang van gangbare naar biologische voeding alle pesticiden uit hun lichaam verdwenen: voor de switch van gangbare naar biologische voeding bleken acht van de twaalf pesticiden aanwezig te zijn in hun lichaam, na de switch waren bijna alle pesticiden na twee dagen helemaal uit hun lichaam verdwenen.
Biodynamische landbouw en het ‘Demeter’ keurmerk
Bodemvruchtbaarheid en versterking van de natuurlijke groei staan centraal in de biodynamische landbouw. Net als in de biologische landbouw wordt geen gebruik gemaakt van bestrijdingsmiddelen en kunstmest, echter gebruiken Demeter-boeren daarnaast ook biodynamisch veevoer (veevoer van biodynamische landbouw) en werken zij naast 100% biologisch ook 100% dynamisch.
100% dynamisch
De definitie een dynamisch evenwicht is ‘de toestand waarin de hoeveelheid aanvulling van het systeem gelijk is aan de hoeveelheid natuurlijke afvoer’.
In de biodynamische landbouw wordt de bodem gezien als een levend organisme. Demeter-boeren bemesten hun bodem dan ook om deze optimaal te voeden, dit gebeurd met gecomposteerde mest. Demeter boeren werken daarnaast met een ruime vruchtwisseling. Dit houdt in dat een gewas maar eens in de vijf tot zever jaar op hetzelfde stuk grond mag worden verbouwd. Zo neemt de vitaliteit en weerbaarheid van de planten toe en neemt de kans op ziekten af. Demeter is de godin van de vruchtbaarheid en de landbouw. Haar naam is niet voor niets gekozen tot de naam van het keurmerk van producten uit de biodynamische landbouw: het Demeter-keurmerk.
Het EKO-keurmerk
Naast het Europees biologisch keurmerk is er ook het EKO-keurmerk. Producenten en handelsbedrijven die producten met het EKO-keurmerk voeren moeten behalve dat zij biologisch gecertificeerd zijn met het Europees biologisch keurmerk, ook aanvullende inspanningen verrichten op het gebied van duurzaamheid. Duurzaamheid heeft onder andere betrekking op de inzet van groene energie in een bedrijf en aandacht voor voedselverspilling.
Conclusie
Dus tot slot, een biologisch voedingspatroon kan wel degelijk bijdragen aan een goede gezondheid. Onder andere vanwege het bevatten van een grotere hoeveelheid belangrijke voedingsstoffen en een lagere hoeveelheid aan schadelijke stoffen in vergelijking tot gangbare voeding.
Referenties
Foodlog. (2015, 21 Mei). Eet biologisch en alle pesticiden verdwijnen uit je bloed.
J.L. Wan-chen, S. Mitsuru, et al. (2013, 9 Februari). You taste what you see: Do organic labels bias taste perceptions? Food Quality and Preference.
M. Baranski, D. Srednicka-Tober, et al. (2014, 14 September). Higher antioxidant and lower cadmium concentrations and lower incidence of pesticide residues in organically crown crops: a systematic literature review and meta-analyses.
M. Huber, E. Rembialkowska, et al. (2011, December). Organic food and impact on human health: Assessing the status quo and prospects of research. NJAS – Wageningen Journal of Life Sciences.
Van de Vijver, et al (2009). Veiligheid en gezondheid van biologische producten. Louis Bolk Instituut. RIKILT, Institute of food safety, Wageningen Universiteit.